Misschien herken je het wel. Je hebt netjes een budget gemaakt, je weet precies wat je vaste lasten zijn en hoeveel er overblijft voor de rest. En tóch lijkt je geld sneller op te gaan dan je dacht. Aan het eind van de maand vraag je je af: waar is dat geld nou gebleven? Vaak zit het probleem niet in je huur of hypotheek, niet in de vaste lasten die elke maand hetzelfde zijn, maar juist in de variabele uitgaven. Dat zijn die kosten die iedere maand net even anders zijn. Je boodschappen, uit eten gaan, cadeautjes, de kapper, kleding, huishoudelijke spullen, noem maar op. Precies die uitgaven zijn vaak de boosdoeners waardoor je budget niet klopt met je bankrekening.
En daar komt cashstuffen om de hoek kijken.
Cashstuffen betekent simpel gezegd dat je je variabele uitgaven verdeelt over verschillende categorieën en daar fysiek geld in stopt, bijvoorbeeld in een map met enveloppen of insteekhoesjes. Je geeft jezelf letterlijk een grens mee: dit is het bedrag dat ik deze maand aan boodschappen mag uitgeven, dit is wat ik heb voor uitjes, en hier moet ik het mee doen voor cadeautjes. Zo maak je je geld zichtbaar én tastbaar. Het mooie is dat het daardoor veel moeilijker wordt om ongemerkt te veel uit te geven. Want eerlijk is eerlijk: pinnen of met je telefoon betalen voelt vaak alsof het niets kost. Met contant geld zie je je stapeltjes kleiner worden en dat maakt je veel bewuster.
Laten we dit concreet maken met een voorbeeld. Stel, je hebt aan het eind van de maand nog €600 over voor je variabele uitgaven. Je kunt dat bedrag gewoon op je rekening laten staan en gaandeweg uitgeven, maar de kans is groot dat je na drie weken ineens merkt dat er nog maar €50 over is en je nog zeven dagen moet. Als je cashstufft, verdeel je die €600 bijvoorbeeld in €400 voor boodschappen, €50 voor uit eten of koffiedrinken, €50 voor cadeautjes, €50 voor huishoudelijke spullen en €50 voor kleding. Je stopt deze bedragen in aparte enveloppen of mapjes. Op het moment dat je boodschappen gaat doen, pak je je boodschappenenvelop en neem je daar contant geld uit mee. Is de envelop leeg, dan is je budget ook écht op.
Veel mensen vinden dit in het begin spannend of lastig. Je bent gewend om altijd je pinpas bij je te hebben en ineens moet je plannen maken. Maar zodra je er even aan gewend bent, merk je dat het juist rust geeft. Je weet precies wat je nog hebt voor elke categorie. Het voorkomt stress aan het eind van de maand en het zorgt ervoor dat je je geld doelgericht besteedt.
Lees ook: Hoe bouw je een buffer op van €1000 | 10 snelle spaar tips
Het gevaar van achteraf betalen | Waarom het meer kost
Variabele uitgaven temmen: 7 categorieën waar je vandaag op bespaart
In mijn eigen cashstuffmap heb ik bijvoorbeeld categorieën voor boodschappen, benzine, huisdieren, cadeautjes en uitjes. Die variabele kosten verschillen elke maand een beetje, maar door er vooraf een bedrag voor apart te zetten, houd ik grip. Als ik weet dat er een verjaardag aankomt, stop ik die maand wat extra in de cadeautjesenvelop. Als ik een drukke periode heb met veel afspraken, zorg ik dat ik bij uitjes wat ruimer zit. Het mooie is dat je heel flexibel kunt schuiven, zolang je maar binnen het totaalbedrag blijft dat je hebt begroot.
Wat veel mensen verrast, is hoe snel je jezelf traint om keuzes te maken. Neem het voorbeeld van boodschappen. Als je €400 in je boodschappenenvelop hebt en je ziet dat er halverwege de maand nog maar €120 in zit, dan word je vanzelf creatiever. Misschien kies je voor een goedkopere supermarkt, kook je een keer met wat er nog in de kast ligt of sla je dat ene extraatje even over. Zonder dat je streng hoeft te zijn, helpt het systeem je om vanzelf bewustere keuzes te maken.
Een ander voordeel is dat je heel duidelijk ziet waar je geld naartoe gaat. Als je aan het eind van de maand merkt dat je altijd tekortkomt bij cadeautjes, weet je dat je dit budget moet verhogen. Zie je juist dat er elke keer geld overblijft in je uitjesenvelop, dan kun je dat bedrag verlagen en extra sparen. Cashstuffen geeft je inzicht dat je anders niet zo makkelijk krijgt, omdat alles via pinnen veel minder zichtbaar is.
Natuurlijk zijn er ook valkuilen. Een veelgehoorde is dat mensen toch hun pinpas erbij pakken als de envelop leeg is. Daarmee haal je het effect onderuit. Het vraagt dus discipline om je aan je budget te houden. Een andere valkuil is dat je te weinig categorieën maakt, waardoor je alsnog alles uit dezelfde envelop pakt. Hoe specifieker je je variabele uitgaven verdeelt, hoe beter het werkt. En ja, soms gaat het mis. Je geeft een keer meer uit bij de kapper of er komt een onverwacht etentje tussendoor. Maar juist dat is de kracht: het valt je meteen op, en de volgende maand kun je daarop inspelen.
Ik merk zelf dat cashstuffen vooral rust geeft. Het haalt de spanning weg van telkens je bankrekening moeten checken en hopen dat het nog klopt. Je weet precies wat je hebt, je ziet je geld fysiek bewegen en je voelt je in controle. Dat is een enorm verschil met altijd maar hopen dat je het goed bijhoudt in je hoofd. Bovendien maakt het sparen een stuk leuker. Alles wat je overhoudt in je enveloppen kun je aan het eind van de maand apart leggen voor een spaardoel of een challenge. Zo wordt besparen bijna een spel.
Het mooie aan cashstuffen is dat je er vandaag nog mee kunt beginnen. Je hoeft er geen ingewikkelde systemen voor te hebben. Een stapel enveloppen of een map met insteekhoesjes is genoeg. Schrijf op elke envelop een categorie, stop er het afgesproken bedrag in, en ga ermee aan de slag. Je zult merken dat je in de supermarkt anders gaat kijken, dat je bewuster cadeautjes koopt en dat je geld een stuk verder reikt dan je gewend was.
“Cashstuffen geeft je grip en rust over je variabele uitgaven.”
En vergeet niet: cashstuffen hoeft niet perfect te zijn. Het gaat er niet om dat je elke maand precies goed uitkomt. Het gaat erom dat je inzicht krijgt, grip houdt en leert waar jouw valkuilen zitten. Gun jezelf de tijd om eraan te wennen en wees mild als het een keer niet lukt. Juist door te oefenen, ga je merken hoe waardevol het is.
Wanneer ik terugkijk op hoe ik vroeger met mijn variabele uitgaven omging, zie ik een groot verschil. Toen pinte ik zonder na te denken en gaf ik ongemerkt veel meer uit dan ik wilde. Nu voelt het alsof ik een financieel plan heb dat echt bij mij past. Ik hoef niet meer te gissen of te stressen. Mijn geld heeft een duidelijke bestemming en ik hou zelfs ruimte over om te sparen.
Dus, als je merkt dat je budget steeds weer in de knel komt door je variabele uitgaven, pak er dan een set enveloppen bij en probeer het gewoon. Begin klein, met alleen je boodschappen en cadeautjes. Je zult versteld staan van hoeveel rust en overzicht dit simpele systeem je geeft. En voor je het weet, vraag je je net als ik af waarom je dit niet veel eerder hebt gedaan.
Wil jij ook beginnen met cashstuffen, maar weet je niet goed hoe? Bekijk de workshopopnames Budgetteren & Cashstuffen. In 1 uur en 45 minuten leer je stap voor stap hoe je zelf grip krijgt op je geld.